Hoe reageer je als leider het beste op de 'ja, maar...' van jouw medewerkers?
Sep 27, 2021Ja, maar.... (vul hier je eigen naam in),
We herkennen het allemaal... Een collega die reageert met 'ja, maar...' op een genomen besluit. Laten we eerlijk zijn: super irritant. Ja, er zijn zeker momenten dat de 'ja, maar...' terecht is, maar in de praktijk is het toch vaker pure weerstand.
Tijdens gesprekken merk ik dat leiders vaak voor ‘of of’ gaan. Ze zijn of dominant en sturend of ze zijn meegaand en vriendelijk. Terwijl ik geloof in de kracht van ‘en en’. Je kunt daadkrachtig zijn en tegelijk nog steeds toegankelijk. Je kunt helder zijn en open staan voor suggesties. Hoe je dit doet? Daar heb ik een formule voor!
Maar eerst nog even dit:
De 'ja-maar-incognito-reactie':
Wist je dat een 'ja, maar...' in heel veel verschillende vormen naar je toe kan komen? Er zijn momenten dat een medewerker letterlijk de woorden 'ja, maar...' gebruikt op een reactie van jou. Toch zul je vaker de 'ja, maar...' incognito tegenkomen. Denk bijvoorbeeld aan:
- "Je snapt niet echt waar ik mee zit..."
- "Jij hebt makkelijk praten, maar in mijn situatie..."
- "Zoiets heb ik al geprobeerd en dat heeft niet gewerkt."
Ik noem dit de 'ja-maar-incognito-reactie'. En deze reacties vallen zeker onder dezelfde groep als 'ja, maar...', namelijk weerstand.
Weerstand
Als jouw medewerkers komen met de reactie ‘ja, maar..’ weet dat er dan sprake is van weerstand en weerstand is in mijn ogen angst. Angst voor het onbekende, angst voor verandering, angst om te falen, angst om iets niet te kunnen, noem maar op. Ik zei net al dat ik veel leidinggevenden zie reageren op ‘ja, maar’ met of dominant en sturend of meegaand en vriendelijk. Beide hebben niet het resultaat waar je ten diepste naar verlangd.
Hoe krijg je de 'ja-maar...' personen mee?
Ik ga er nu vanuit dat er helder gecommuniceerd is en de 'waarom-doen-we-dit' helder is rondom het genomen besluit. Als dit niet het geval is, dan zal daar eerst aan gewerkt moeten worden. Wil je even sparren over heldere communicatie? Klik dan hier.
Als de communicatie dus op orde is, dan gaat het om de relatie. Een belangrijke mindset is dat je niet bezig gaat met het overtuigen van de ander van jouw gelijk of van het genomen besluit, maar dat je met een nieuwsgierig hart op zoek gaat hoe je de ander weer kunt verbinden aan het besluit. Uiteindelijk wil je van weerstand naar betrokkenheid. Je wilt dat iemand zich weer verbindt aan het besluit en ermee aan de slag gaat.
Hoe doe je dat?
Ik heb dé formule die werkt!
Formule die helpt om weerstand om te buigen en mensen weer aan te laten haken:
Formule: JA, EN + VRAGEND VOORNAAMWOORD + REST VAN DE ZIN
Als een collega komt met de reactie: "Zoiets heb ik al geprobeerd en dat heeft niet gewerkt." Dan begin je met Ja en WANNEER lukte het wel? of Ja, en HOE heb je een vergelijkbare situatie aangepast? Door vragen te maken met deze formule 'dwing' je de ander om mee te denken aan een oplossing. Je wil samen bezig zijn, samen actie ondernemen, samen tot een oplossing komen. Je wilt niet als leider trekken of duwen, maar je verwacht wel een professionele volwassen houding. En dat stimuleer je door vragen te stellen aan de hand van deze formule.
Hieronder nog een aantal voorbeeld vragen aan de hand van de formule JA, EN + VRAGEND VOORNAAMWOORD + REST VAN DE ZIN
- Ja, en HOE gaan we dit aanpakken.
- Ja, en HOE heb je een vergelijkbare situatie aangepakt?
- Ja, en WANNEER lukte het wel?
- Ja, en WELKE middelen heb je gebruikt?
- Ja, en WIE kan ons hierbij helpen?
- Ja, en WAT heb je al ondernomen tot nu toe?
Ik heb bewust gekozen om te starten met Ja, omdat je op deze manier letterlijk accepteert wat de ander zegt. Je legt het niet aan de kant, je gaat er niet overheen, je zet het niet weg als dom of gedoe, maar je neemt het serieus en je accepteert het. Daar blijft het alleen niet bij. Je wilt ook komen tot een vervolg en je wilt de ander helpen om zelf te bedenken wat wel mogelijk is of wat wel een optie is of wie hem/haar daarbij kan helpen. Door te starten met Ja ga je zien dat de ander eerder geneigd is om mee te bewegen in het gesprek en minder de hakken in het zand te zetten.
Door een vragen voornaamwoord (wie, wat, waar, wanneer, waarom, hoe) te kiezen stel je niet alleen een open vraag (waar de ander dus op moet reageren), maar je stuurt ook gelijk en dat is belangrijk! Je wilt namelijk niet een ellenlange discussie over wat er allemaal niet werkt of wat er fout gaat of waarom het niet kan. Door te kiezen voor WIE stuur je de ander om na te denken over mensen. Door te kiezen voor WANNEER stuur je de ander om na te denken over momenten dat het bijvoorbeeld wel lukte.
Start jouw reactie dus met Ja (om de ander ontvankelijk te maken voor de vraag die komt) en kies bewust het vragende voornaamwoord om te sturen. Succes!
Wil je meer leren over de juiste vragen stellen? Module 3 van mijn Lead & Learn Leiderschapsprogramma gaat over 'master de gesprekskunst' waarin ik je alles leer over gesprekken voeren en de ander in de actiestand te krijgen.
Klik hier voor meer informatie over hét leiderschapsprogramma voor vrouwelijke leidinggevenden!